سه اثر مهرورزى از زبان قرآن

قرآن مجید پس از آن که در بخشى از آیه 71 سوره توبه مهرورزى مردان و زنان باایمان را به یکدیگر که از ایمانشان سرچشمه مى‏گیرد مطرح مى‏کند ، در آیه بعد به سه اثر بسیار مثبت و ابدى این مهرورزى در قیامت اشاره مى‏نماید :

وَعَدَ اللّه‏ُ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الاْءَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَمَسَاکِنَ طَیِّبَةً فِى جَنَّاتِ عَدْنٍ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللّه‏ِ أَکْبَرُ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ 1 . خدا به مردان و زنان با ایمان ( به پادش مهرورزیشان به یکدیگر و امر به معروف و نهى از منکر و اقامه نماز و پرداخت زکات و اطاعت از خدا و پیامبرش ) بهشت‏هایى را وعده داده که از زیرِ [ درختانِ ] آن نهرها جارى است در آن جاودانه‏اند ، و نیز سراهاى پاکیزه‏اى را در بهشت‏هاى ابدى [ وعده فرموده ] و هم‏چنین خشنودى و رضایتى از سوى خدا [ که از همه آن نعمت ها [بزرگ‏تر است ؛ این همان کامیابى بزرگ است .

آثار مهر و محبّت راستین

سبب مهر و محبّت و دل‏دادگى و دل‏بستگى اگر از ناحیه حیوانیّت و شهوت انسان باشد ، نباید از آن انتظار آثار مثبت و حتى دوام و بقا داشت ؛ این گونه مهر و محبّت فقط زمینه‏ساز لذّت‏گرایى بى‏قید و شرط و شکستن حصارهاى معنوى و گاهى عامل ایجاد ننگ و عار و مزاحمت براى خود و دیگران است و چنانچه سبب مهر و محبّت و دلدادگى و دلبستگى از ناحیه ایمان و انسانیّت و معنویّت آدمى باشد ، باید از آن در دنیا و آخرت انتظار آثار مثبت و نیز دوام و بقا داشت .

محبت راستین

 محبّت واقعی از حیث اثر و عمل ، بزرگ‏ترین و والاترین قانون حیات اجتماعى است .

محبتى که انسان های وارسته از آن سخن مى‏گویند ،محبتی است. رشددهنده و مثبت که از قلب انسان برانگیخته مى‏شود نه از زبانش .

محبتى است که وجدان آدمى به خوبى درک مى‏کند و مى‏بیند که نور و حرارت آن مانند خورشید به همه انسان‏ها و همه مکان‏ها مى‏تابد و با نیکى و راستى و دل سوزى عمل مى‏کند .

همین محبّت است که انسان را مى‏سازد و براى حیات آدمى هدف و غرض نشان مى‏دهد و به همت او کرامت و ارزش مى‏بخشد ، زیرا محبّت مثبت ، رشددهنده همه سعادت‏ها و اساس اعتماد و زیربناى تواضع و امانت و حکمت و عدالت است و به همه ، تهذیب اخلاق و از خودگذشتگى هدیه مى‏کند .

مهرورزى ، فرمان سعادت‏بخش اسلام

مهر ورزیدن به خود و دیگران ، فرمان سعادت‏بخش حضرت حق و همه پیامبران خصوصاً پیامبر با کرامت اسلام و امامان بعد از حضرتش به همه مردم و به تمام جهانیان است .

مهرورزى و رحم به خود و دیگران زمینه تجلى رحمت حق به انسان و مهر خداوندى به آدمى است .

قرآن مجید مى‏فرماید : یکى از صفات اهل ایمان مهر و محبّت و سفارش به صبر و رحمت و مهرورزى به یکدیگر است .

ثُمَّ کَانَ مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ

علاوه بر [ انجام ] این [ تکالیف ] ، از کسانى باشد که ایمان آورده‏اند و یکدیگر را به صبر و مهربانى سفارش کرده‏اند .

روایات و معارف الهیه در رابطه با مهر و محبّت و این که به خود و دیگران محبّت ورزید و رحمت آرید مطالبى بسیار مهم و آموزنده دارند :

در روایتى از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده است :

« إرحَم تُرحَم ».

مهر و محبّت ورز تا مورد مهر و محبّت قرار گیرى .

رسول اسلام صلی الله علیه و آله مى‏فرماید :

« الرَّاحِمُون یَرحَمُهُم الرّحمنُ تَبارَکَ وَتَعَالى إرحَمُوا مَن فِى الأرضِ یَرحَمْکُم مَن فِى السَّماءِ »

خداى مهربان به مهرورزان مهر مى‏ورزد ، به همه اهل زمین محبّت کنید تا خدا به شما محبّت نماید .

جبران خلیل جبران:
به یکدیگر مهر بورزید اما از مهر بند مسازید.
بگذارید که مهر دریایی مواجی باشد در میان دو ساحل روح های شما.
جام یکدیگر را پر کنید اما از یک جام منوشید.
از نان خود به یکدیگر بدهید اما از یک گرده نان مخورید.
با هم بخوانید و برقصید و شادی کنید، ولی یکدیگر را تنها بگذارید.
همانگونه که تارهای ساز تنها هستند، با آن که از یک نغمه به ارتعاش در می آیند.
دل خود را به یکدیگر بدهید، اما نه برای نگهداری زیرا که تنها دست زندگی می تواند دل هایتان را نگه دارد.
در کنار یکدیگر بایستید اما نه تنگاتنگ زیرا که ستون های معبد دور از هم ایستاده اند و درخت بلوط و سرو در سایه یکدیگر نمی بالند.

خدمت و محبت

این دو لذت شریف را

آفریدگار مهر

گوهر نهاد آدمی شناخته ست .

رهروی شنید و گفت : کار عاشقان  پاکباخته ست !

گفتم : ای رفیق راه

یک نگاه مهربان که از تو ساخته ست !

                                                   « فریدون مشیری »

الهی اگر کسی تو را به طلب یافت من خود طلب از تو یافتم ، اگر کسی تو را به جستن یافت من به گریختن یافتم .

خداوندا چون وجود تو پیش از طلب و طالب است طالب از آن جهت در طلب است که بیقراری بر او غالب است ، عجب آنست که یافت نقد شد و طلب بر نخاست ، حق دیده ورشد و پرده عزت بجاست .

الهی چه شود که دلم را بگشائی و از خود مرهمی بر جانم نهی ، من سود چون جویم که دو دستم از مایه تهی ، نگر که به فضل خود افکنی مرا در روز بهی.

الهی نسیمی از باغ دوستی دمید دل را فدا کردیم ، بوئی از خزینه دوستی یافتیم ، به پادشاهی بر سر عالم ندا کردیم ، برقی از مشرق حقیقت تافت آب گل کم انگاشتیم .

الها بر شادی که بی تو است اندوه است ، هر منزلی که نه در راه تو است زندان است ، هر دل که نه در طلب تو است ویران است یک نفس با تو به دو گیتی ارزان است ،‌یک دیدار از تو به هزار جان رایگان است .

تا دلم فتنه بر جمال تو شد

بنده حسن ذوالجلال تو شد

الهی چه زیباست ایام دوستان تو با تو و چه نیکو است معاملت ایشان در آرزوی دیدار تو ، چه خوش گفت و گوی ایشان در راه جست و جوی تو .

الهی آن دیده که تو را دید به دیدن حز تو کی پردازد و آن جان که با تو صحبت یافت با آب و خاک چند سازد ؟

الهی آب عنایت تو به سنگ رسید ، سنگ بار گرفت ، از سنگ میوه رست ،‌میوه طعم و مزه گرفت .

پروردگارا یاد تو دل را زنده کرد و تخم مهر افکند ، درخت شادی رویانید و میوه آزادی داد.

الهی پهنای عزت تو جای اشارت نگذاشت و قدم وحدانیت تو راه اضافت بر داشت تا رهی گم کرد آنچه در دست داشت و نا چیز شد هر چه می پنداشت .

الهی مشرب می شناسم اما واخوردن نمی یارم ، دل تشنه و در آرزوی قطره ای میزارم سقایه مرا سیراب نکند ، من در طلب در یا در یابم ، بر هزار چشمه گذر کردم تا که دریا دریابم ، در آتش عشق غریقی دیدی ؟ من چنانم ، در دریا تشنه ای دیدی؟ من آنم ، راست به حیرت زده ای مانم که در بیابانم ، فریادم رس که از بلائی به فغانم.

الهی غریب تو را غربت وطن است ، کی هرگز  به خانه رسد کسی که غربت او را وطن است.

الهی مشتاق کشته دوستی و کشته دوست دیدار تو را کفن است ، الهی چه خوش روزگاری است روزگار دوستان تو با تو چه خوش بازاری است بازار عارفان در کار تو ، چه آتشین است نفسهای ایشان دریاد تو ، چه خوش دردی است درد مشتاقان در سوز شوق و مهر تو ، چه زیباست گفت و گوی ایشان در نام و نشان تو.

با صنع تو هر مورچه رازی دارد

با شوق تو هر سوخته سازی دارد

ای خالق ذوالجلال نومید مکن

آن را که به درگهت نیازی دارد

الهی ای سزاوار ثنای خویش ، ای شکرکننده عطای خویش ، ای شیرین نماینده بلای خویش ، بنده به ذات خود از ثنای  تو عاجز و به عقل خود از شناخت منت تو عاجز و به توان خود از سزای تو عاجز .

الهی گرفتار آن دردم که داروی آنی ، بنده آن ثنایم که تو سزاوار آنی ، من در تو چه دانم ؟ تو دانی ، تو آنی که خود گفتی و چنانکه خود گفتی آنی ، تو آنی که مصطفی گفت من ثنای تو را نتوانم شمرد آن گونه که تو خود بر نفس خویش ثنا گفتی الهی چه یاد کنم که خود همه یادم ، من خرمن نشان خود همه را فراباد نهادم .

الهی ای یادگار جانها و یاد داشته دلها و یاد کرده زبانها به فضل خود ما را یاد کن و بیاد لطیفی ما را شاد کن .

الهی جز از شناخت  تو شادی نیست و جز از یافت تو زندگانی نه،زنده بی تو چون مرده زندانی است و زنده به تو زنده جاودانی است.

الهی مران کسی را که خود خواند ، ظاهر مکن جرمی را که خود پوشیدی ، کریما میان ما و تو داور توئی ، آن کن که سزاوار آنی ، نه آنچنان که سزاوار ماست .

الهی اگر این آه از ما دعوی است تو سزای آنی ، اگر لاف است بجای آنی ، اگر صدق است وفای آنی .

خدایا اگر دعوی است سخن راست است اگر صدق است کار راست است ، اگر دعوی است نه بیداد است .

الهی از سه چیز که دارم در یکی نگاه کن : اول بیخودی که جز تو را از دل نخواست ، دوم تصدیق که هر چه گفتی گفتم راست ، سوم چون با ذکرم خاست ، دل و جان جز تو را نخواست .

الهی از دو دعوی به زینهارم و از هر دو به فضل تو فریاد خواهم ، از آنکه پندارم بخود چیزی دارم یا پندارم که بر تو حقی دارم .

خداوندا از آنجا که بودیم بر خاستیم لیکن به آنجا نرسیدیم که خواستیم ، خدایا هر که نه کشته خودی مردار است و مغبون کسی که نصیب او از دوستی گفتار است ، او را که راه جان و دل به کار است ، او را با دوست چه کار است؟

اگرداری کبوترهای امید     بیاسقف دلم رامبتلاکن

امروزه میان این همه رویش هندسی سیمان وآجروآهن وسراسیمگی وانباشت آدم ها. برتکراروروزمرگی وبه همان تناسب افسردگی ها وبیماری های بی نام ونشان افزوده می شودومرغ جان آدمی درقفس تنگ گوشت وپوست واستخوان گرفتارمی آید.

گاه گاهی آدم هایی فریادمی زنند:"روزنه.روزنه" وخیلی هاخودرابه سرعت به آنجامی رسانندتامگرآفتاب راازروزنی دیگربه تماشابنشینند. راستی آفتاب آن بالاست.اماسرهاچراپایین افتاده است؟!

تکثیروتکراروعادت! آدم های امروزی ازهمه چیزکپی برداری می کنند.حتی ازخودشان.آدم درمیان تشابه وتکرار.خسته ومکدرمی شود.

انسان هارابه کناراجاق شقایق ها فرامی خوانیم تادرگرمای سرخی آنها نسخه های امیدبرآن هابخوانیم تامرغ جانشان رابه پروازدرباغ سبززندگی درآورند.

دراین وبلاگ قصدداریم جایگاه محبت ومهرورزی رادراسلام بررسی کنیم وچندین نسخه ازاین ترنم داوودی رادراختیارشمابگذاریم"وبیاریم سبد.ببریم این همه سرخ. این همه سبز"